Hăm nách ở trẻ em – còn gọi là viêm da vùng nách hoặc intertrigo, là tình trạng vùng da ở nách bị kích ứng, đỏ rát, ẩm ướt và đau nhẹ do ma sát, mồ hôi hoặc nhiễm nấm, vi khuẩn. Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt trong mùa nóng hoặc khi mặc quần áo quá chật khiến trẻ khó chịu và có thể tái phát lại nhiều lần nếu chăm sóc sai cách. Bài viết hôm nay của Daibaccare sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về hăm nách ở trẻ, đặc biệt là các phòng ngừa đơn giản để da của bé luôn sạch khỏe.
Hăm nách là gì?
Hăm nách là tình trạng viêm da ở vùng nách, xuất hiện do ma sát, ẩm ướt hoặc nhiễm khuẩn – nấm ở vùng da nách. Khi bị hăm nách, da thường đỏ, bóng, rát nhẹ, đôi khi có mụn nhỏ hoặc rỉ dịch.
Ai cũng có thể bị hăm nách, tình trạng này xảy ra phổ biến trong mùa nóng, khi tiết nhiều mồ hôi hoặc mặc đồ bó sát. Tuy nhiên, trẻ con có tỷ lệ hăm nách cao hơn so với người trưởng thành bởi làn da của trẻ mỏng manh, nhạy cảm, dễ kích ứng và dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, nấm… cộng với hệ vi sinh và miễn dịch chưa hoàn thiện, thói quen mặc kín, ẩm và dùng sản phẩm chưa phù hợp.
Theo các chuyên gia từ Mayoclinic, hăm da nói chung và hăm nách nói riêng xảy ra khi độ ẩm bị giữ lại ở các vùng da có nếp gấp (nách, cổ, bẹn…) – thường do đổ mồ hôi – khiến các bề mặt da trong nếp gấp dính vào nhau, làm tăng ma sát. Sự ma sát này gây tổn thương da và phản ứng viêm.
Cách chẩn đoán hăm nách ở trẻ
Hăm nách ở trẻ thường được chẩn đoán chủ yếu dựa vào quan sát lâm sàng – tức là bác sĩ khám trực tiếp vùng da tổn thương để nhận biết đặc điểm điển hình: da đỏ, bóng, ẩm, có ranh giới rõ ràng.
Quan trọng là cha mẹ cần chú ý để quan sát các dấu hiệu hăm nách sớm và đưa trẻ đến khám bác sĩ để được chẩn đoán, xử lý sớm nhất, tránh gây khó chịu, đau đớn cho trẻ. Dấu hiệu hăm nách ở trẻ bao gồm:
- Da vùng nách đỏ, bóng, ẩm hoặc da bong nhẹ
- Tự chăm sóc tại nhà (dưỡng ẩm, dùng kem hăm) nhưng tình trạng đỏ rát, da bóng không cải thiện
- Trẻ khóc, quấy khi thay đồ hoặc khi bị chạm vào vùng nách
- Có thể xuất hiện mụn nước nhỏ hoặc vảy trắng (nếu nhiễm nấm Candida)
- Nách có mùi hôi nhẹ hoặc rỉ dịch vàng
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm bổ sung để xác định nguyên nhân chính xác tình trạng hăm của trẻ như:
- Soi tươi bằng dung dịch KOH khi nghi ngờ nhiễm nấm Candida (thường gặp ở vùng nách, bẹn).
- Cấy vi khuẩn nếu có mủ hoặc dịch vàng để tìm tác nhân gây nhiễm trùng
- Test dị ứng hoặc patch test nếu nghi ngờ da bé bị kích ứng với sản phẩm tắm, sữa dưỡng hoặc chất liệu vải
Cách xử lý hăm nách ở trẻ tại nhà
Bên cạnh việc sử dụng các sản phẩm chữa hăm nách phù hợp sau thăm khám, cha mẹ cũng nên thực hiện các việc dưới đây để giúp tình trạng hăm cải thiện nhanh hơn cũng như ngừa tình trạng này tái phát nhiều lần.
Giữ vùng nách khô ráo và thoáng mát
Cha mẹ nên rửa sạch vùng nách bằng nước ấm, lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm, tránh để vùng nách ẩm ướt – vì ẩm ướt chính là môi trường thuận lợi để vi khuẩn hoặc nấm phát triển, gây viêm da, hăm nách.
Dưỡng ẩm và làm dịu da
Dưỡng ẩm được đánh giá là “chìa khoá” để bảo vệ làn da của trẻ khỏi nhiều vấn đề về da, bao gồm viêm da, hăm da. Việc sử dụng dưỡng ẩm sẽ giúp giảm đỏ, dịu rát và tạo lớp màng bảo vệ da, ngăn ngừa tình trạng mồ hôi ma sát khiến trẻ hăm da hơn.
Theo đó, sau khi tắm hoặc vệ sinh nách, cha mẹ có thể thoa một lớp mỏng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ chứa kẽm oxit hoặc chiết xuất yến mạch để chữa cũng như ngừa hăm nách tái phát. Cách này có thể áp dụng cho cả những vùng da khác như bẹn, cổ, kẽ sau tai.
Nếu chưa biết sử dụng sản phẩm nào, Daibaccare xin gợi ý các loại kem dưỡng ẩm ngừa hăm mà mẹ có thể tham khảo:
- Yoosun Rau Má (Việt Nam): Chứa chiết xuất rau má (Centella Asiatica) kết hợp vitamin E, D-panthenol và chlorhexidine, giúp làm dịu da, giảm đỏ rát, kháng khuẩn nhẹ và hỗ trợ tái tạo da non.
- Bepanthen Ointment (Bayer – Đức): Thành phần Panthenol 5% giúp phục hồi da, giảm đỏ rát và dưỡng ẩm sâu, chữa hăm và ngừa hăm hiệu quả.
- Sudocrem Antiseptic Healing Cream (Anh): Chứa kẽm oxit (Zinc Oxide) giúp kháng khuẩn, giảm viêm và tạo màng bảo vệ ngăn hơi ẩm thấm vào da. Đây là sản phẩm rất phù hợp cho vùng da ma sát nhiều như nách và bẹn, được nhiều mẹ đánh giá cao.
- Eucerin Baby Eczema Relief Cream (Mỹ): Bổ sung Ceramide-3 và Licochalcone A, giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da, giảm viêm và ngứa. Đặc biệt, sản phẩm không chứa hương liệu, paraben – phù hợp với da nhạy cảm và trẻ bị viêm da cơ địa.
- Mustela Vitamin Barrier Cream (Pháp): Công thức chứa Vitamin F, B5 và Zinc Oxide, giúp làm dịu, phục hồi và bảo vệ da khỏi ẩm ướt. Cùng với đó, sản phẩm có kết cấu mỏng nhẹ, dễ thoa, giúp ngừa hăm hiệu quả khi dùng mỗi ngày nên được nhiều phụ huynh tin chọn.
Lựa chọn trang phục phù hợp
Để hỗ trợ chữa hăm nách và giảm nguy cơ hăm tái phát, cha mẹ nên cho trẻ mặc quần áo rộng, mềm, thấm hút mồ hôi tốt (chất liệu cotton, bamboo) để giảm ma sát. Đồng thời, nên lưu ý không nên ủ ấm trẻ quá mức, kể cả khi mùa đông.
Tránh dùng vải nylon, polyester hoặc áo bó sát, vì những loại này khiến vùng nách bí hơi, tăng ma sát và ẩm ướt – yếu tố làm nặng thêm tình trạng hăm.
Sử dụng sản phẩm phù hợp
Khi da bé đang tổn thương, nên ưu tiên sữa tắm, dầu gội và kem dưỡng không hương liệu, không paraben, không cồn.
Cùng với đó, hãy tránh bôi phấn rôm dày hoặc kem dày, khó thẩm thấu, chứa hương liệu mạnh hoặc các chất độc hại dễ gây kích ứng (ví dụ như SLS), vì có thể gây bít da và khiến vùng hăm lan rộng.
Hăm nách ở trẻ là tình trạng thường gặp và có thể khiến da trẻ đỏ rát, khó chịu, thậm chí viêm nhiễm nếu không được xử lý đúng cách, kịp thời. Do đó, cha mẹ cần giữ cho vùng nách của trẻ không khô thoáng, đủ ẩm và sạch sẽ để giúp da bé luôn mịn màng khoẻ mạnh. Nếu có câu hỏi khác hãy chia sẻ thêm để Daibaccare hỗ trợ nhé!
