Hiện nay, đa số các mẹ bầu đều nhận thức được tầm quan trọng của việc bổ sung sắt và đã biết cách bổ sung vi chất này đều đặn trong giai đoạn mang thai. Tuy nhiên, việc bổ sung sắt cho mẹ sau sinh, nhất là bổ sung sắt sau sinh mổ dường như lại chưa được chú trọng dù trên thực tế điều này cũng quan trọng không kém.
I – Vì sao bổ sung sắt cho mẹ sau sinh lại quan trọng?
Sắt tiếng anh là Iron, là một trong các khoáng chất vi lượng vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người. Nó được cơ thể sử dụng để tổng hợp ra huyết sắc tố (hay hemoglobin) và myoglobin.
Trong đó, hemoglobin là một protein có trong các tế bào hồng cầu, chịu trách nhiệm vận chuyển oxy từ phổi theo các mạch máu tới toàn bộ cơ thể, còn myoglobin là protein đóng vai trò dự trữ oxy. Ngoài ra, sắt còn tham gia vào quá trình hình thành nhân tế bào và tăng cường hệ miễn dịch.
Do đó, thiếu sắt thường dẫn đến tình trạng thiếu máu, khiến các tế bào hồng cầu trở nên nhỏ hơn, chứa ít hemoglobin hơn, dẫn đến giảm khả năng vận chuyển oxy trong cơ thể.
Về mặt thể chất, thiếu máu do thiếu sắt sau sinh có thể gây ra mệt mỏi, chóng mặt, khó thở, nhịp tim nhanh, rụng tóc, gãy móng, móng sọc, da sần sùi, tay chân lạnh,… và tăng nguy cơ nhiễm trùng cho mẹ.
Còn về mặt tâm lý, nó có thể dẫn đến suy giảm nhận thức, lo âu, bồn chồn và trầm cảm sau sinh ở người mẹ. Đây cũng là các dấu hiệu thiếu sắt sau sinh có thể nhận thấy ở một số phụ nữ hậu thai sản.
Tại sao bổ sung sắt cho mẹ sau sinh lại quan trọng?
Sự tương tác giữa mẹ và con cũng sẽ bị suy giảm trong trường hợp người mẹ bị thiếu sắt sau sinh dẫn tới tình trạng thiếu máu. Bởi khi đó, thiếu máu có thể làm giảm khả năng tiết sữa của mẹ, ảnh hưởng đến nguồn dinh dưỡng tự nhiên cho bé và cản trở sự phát triển của trẻ.
Mẹ sau sinh là đối tượng có nguy cơ thiếu hụt sắt cao vì lượng sắt dự trữ có xu hướng duy trì ở mức thấp trong vài tháng sau khi sinh con, đặc biệt nếu mất máu đáng kể trong quá trình sinh nở và lượng sắt bổ sung không được tiêu thụ đủ số lượng. Vì vậy, các bác sĩ thường khuyên mẹ nên tiếp tục bổ sung sắt sau sinh để ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt
II – Bổ sung sắt cho mẹ sau sinh bao nhiêu là đủ?
Sau sinh cần bổ sung bao nhiêu sắt là đủ? WHO khuyến nghị hàm lượng sắt cho mẹ sau sinh cho con bú mỗi ngày cần từ 10 – 30 mg, tùy thuộc vào lượng sắt trong chế độ ăn uống có dễ hấp thu hay không.
Tùy thuộc vào mức độ thiếu sắt của từng người, tiền sử bệnh lý và tần suất cho con bú của mẹ, thời gian bổ sung sắt cho mẹ sau sinh có thể khác nhau. Để xác định thời điểm ngừng uống sắt sau sinh một cách chính xác, mẹ nên thăm khám bác sĩ hoặc thường xuyên thực hiện các xét nghiệm công thức máu.
Việc sử dụng thuốc sắt cho phụ nữ sau sinh có thể sẽ cần tới trong trường hợp mẹ bị chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt sau sinh. Bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị cụ thể cùng liều lượng sắt cần uống mỗi ngày phù hợp với từng người. Lượng sắt chung được WHO khuyến cáo bổ sung để điều trị là 120 mg sắt mỗi ngày dưới dạng viên uống, kết hợp với 400 mcg axit folic, duy trì liên tục cho đến khi nồng độ hồng cầu trong máu trở lại mức bình thường.
Vậy sau sinh uống sắt vào lúc nào? Câu trả lời là vào buổi sáng, khi bụng đang đói. Thời điểm này sẽ giúp làm giảm sự ảnh hưởng của thức ăn lên thuốc sắt, qua đó đảm bảo hấp thu thuốc sắt tốt cho phụ nữ sau sinh.
III – 2 cách bổ sung sắt cho mẹ sau sinh đơn giản và an toàn
Mẹ bầu sau sinh bổ sung sắt như thế nào? Có rất nhiều cách để bổ sung sắt cho mẹ sau sinh với liều lượng phù hợp cho cơ thể. Dưới đây là 2 cách đơn giản và an toàn được nhiều mẹ lựa chọn để cung cấp sắt trong thời kỳ hậu sản:
1. Bổ sung sắt sau sinh qua chế độ ăn hằng ngày
Sắt tự nhiên có trong nhiều loại thực phẩm khác nhau. Vậy sau khi sinh nên ăn gì để đáp ứng nhu cầu sắt của cơ thể? Mẹ có thể tham khảo lựa chọn các nguồn thực phẩm giàu sắt dưới đây để xây dựng vào thực đơn “bổ sung sắt cho mẹ sau sinh”:
– Thịt đỏ: Thịt đỏ chứa khoảng 3,7 mg sắt và 28 g protein. Sắt trong thịt đỏ tồn tại dưới dạng heme, rất dễ hấp thu. Thêm vào đó, thịt đỏ còn giàu vitamin nhóm B và axit folic, hỗ trợ bổ máu, do đó các mẹ nên cân nhắc thêm vào thực đơn hàng ngày.
– Các loại hạt: Các loại hạt chứa khoảng 15 mg sắt, cùng với chất béo lành mạnh, canxi và protein, cung cấp dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể mẹ sau sinh cũng như trong thời kỳ mang thai.
– Trứng: Trong 100 g trứng có chứa 2,7 mg sắt và một lượng DHA dồi dào, giúp duy trì sức khỏe cho mẹ. Sữa mẹ sẽ tăng cường trí não và thị lực cho trẻ khi mẹ ăn trứng thường xuyên.
Các loại thực phẩm cung cấp hàm lượng sắt tự nhiên cao cho mẹ sau sinh
– Rau xanh: Các loại rau màu xanh lá đậm, đặc biệt là rau ngót, có thể được thêm vào thực đơn nhằm bổ sung sắt cho phụ nữ sau sinh. Rau ngót giúp hạn chế táo bón và hỗ trợ việc tống sản dịch sau sinh.
– Hải sản: Hải sản cũng là nguồn cung cấp sắt phong phú, giúp mẹ thay đổi khẩu vị và bổ sung dinh dưỡng cần thiết.
– Sắt từ nguồn động vật, như thịt, thường dễ hấp thu hơn so với sắt từ thực vật. Để cải thiện sự hấp thu sắt từ thực vật, các mẹ nên kết hợp thực phẩm giàu sắt với các thực phẩm hoặc đồ uống giàu vitamin C, chẳng hạn như nước cam, nước ép cà chua hoặc dâu tây.
2. Bổ sung sắt qua viên uống
Mặc dù sắt có trong nhiều loại thực phẩm, tuy nhiên, cơ thể chỉ có khả năng hấp thu một lượng nhỏ sắt từ chế độ ăn. Cụ thể cơ thể hấp thu khoảng 10 – 15% sắt từ động vật nhưng chỉ hấp thu khoảng 5 – 10% sắt từ thực vật.
Nếu chỉ cung cấp sắt từ thực phẩm sẽ rất khó đáp ứng đủ nhu cầu sắt cho phụ nữ sau sinh, đặc biệt là trong những tuần đầu và những trường hợp bị thiếu máu thiếu sắt. Chính vì vậy, mẹ nên tham khảo bác sĩ kết hợp bổ sung thêm sắt đường uống ngăn ngừa thiếu hụt.
Nếu đang phân vân không biết sau sinh nên uống sắt loại nào mới tốt, mẹ có thể sử dụng viên uống bổ sung sắt Ausfebis, một sản phẩm sắt hữu cơ cho mẹ sau sinh được nhập khẩu nguyên hộp từ Úc bởi Đại Bắc Group.
Viên uống Ausfebis có chứa hợp chất sắt bisglycinate, một loại sắt hữu cơ dễ hấp thu, sinh khả dụng cao nhờ khả năng hòa tan tốt ở pH sinh lý, ít bị ảnh hưởng bởi thức ăn và độ pH của dạ dày.
Ngoài ra, viên uống Ausfebis còn chứa vitamin C để tăng cường hấp thụ sắt trong đường tiêu hóa, kết hợp với acid folic và calcium folinate giúp phòng ngừa hiệu quả sự thiếu hụt acid folic cùng canxi ở cả mẹ và bé.
Ausfebis – Viên sắt cho mẹ sau sinh (*)
Lưu ý: (*) Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
IV – 3 lưu ý mẹ cần nhớ khi bổ sung sắt sau sinh
Việc bổ sung sắt cho bà bầu sau sinh là rất quan trọng. Tuy nhiên không phải cứ bổ sung bừa bãi, tùy thích là được, mẹ vẫn cần tuân thủ 3 nguyên tắc dưới đây:
– Tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ. Bổ sung không đủ sẽ không khắc phục được tình trạng thiếu máu sau sinh, trong khi bổ sung quá mức thuốc sắt sau sinh có thể dẫn đến ngộ độc, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
– Lượng sắt cần bổ sung được bác sĩ xác định dựa trên từng trường hợp cụ thể. Vì vậy, các bà mẹ sau sinh không nên tự ý bổ sung sắt mà không có hướng dẫn y tế.
– Nhiều mẹ gặp phải tình trạng táo bón khi sử dụng các loại thuốc sắt cho mẹ sau sinh và lập tức ngừng bổ sung sắt. Tuy nhiên, điều này là sai lầm. Việc bổ sung sắt cho mẹ sau sinh phải được thực hiện đúng theo thời gian và chỉ định của bác sĩ. Nếu bị táo bón, mẹ cần trao đổi với bác sĩ để được tư vấn cách xử lý hoặc thay đổi loại sắt phù hợp.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến việc bổ sung sắt cho mẹ sau sinh mà Dược sĩ Đại Bắc Care muốn chia sẻ cho các mẹ. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần tư vấn và giải đáp thêm hoặc cần tìm một sản phẩm thuốc bổ sung sắt cho mẹ sau sinh cho con bú, mẹ có thể gọi điện tới tổng đài (miễn phí cước) 1800 1125 để gặp Dược sĩ của Đại Bắc.
Tham khảo thêm: