Da trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất mỏng manh, và dễ bị tổn thương. Trong đó, da bé bị khô sần là hiện tượng thường gặp ở trẻ. Mẹ cần hiểu được nguyên nhân khiến da bé khô sần và cách xử trí để điều trị cho bé hiệu quả, an toàn.
I – Nguyên nhân khiến da bé bị khô sần
Da của trẻ dễ bị khô sần do nhiều yếu tố liên quan đến đặc điểm da chưa hoàn thiện và tác động từ môi trường xung quanh. Dưới đây là một số lý do khiến làn da bé dễ gặp phải tình trạng khô sần:
1. Đặc điểm da của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Da của trẻ sơ sinh mỏng hơn khoảng 20-30% so với da người lớn. Lớp biểu bì ngoài cùng rất mỏng và chưa phát triển hoàn thiện, khiến da dễ bị tổn thương bởi các tác nhân bên ngoài như vi khuẩn, vi rút, hóa chất, và tác động từ môi trường. Sự mỏng manh này khiến da của trẻ không chỉ dễ bị mất nước mà còn dễ bị tổn thương, mẩn đỏ, ngứa ngáy khi tiếp xúc với các yếu tố gây kích ứng.
Khả năng sản xuất dầu tự nhiên và điều tiết độ ẩm của da bé còn rất hạn chế. Khi mới sinh, tuyến bã nhờn của bé thường hoạt động mạnh dưới ảnh hưởng của hormone mẹ, nhưng sau đó lại giảm dần.
Việc thiếu dầu tự nhiên khiến da bé không giữ được độ ẩm tốt, dễ dẫn đến tình trạng khô sần và dễ bị kích ứng khi tiếp xúc với các yếu tố bên ngoài như gió, nhiệt độ thay đổi, hay thậm chí là quần áo thô ráp.
Da của trẻ sơ sinh chứa nhiều nước hơn da người lớn, chiếm khoảng 80% trọng lượng cơ thể của trẻ, trong khi ở người lớn chỉ chiếm khoảng 60-70%. Lượng nước cao giúp da mềm mại và căng mịn nhưng cũng khiến da trẻ dễ mất nước hơn. Khi tiếp xúc với không khí khô, nước từ da dễ dàng bay hơi nhanh chóng, làm da bé trở nên khô sần.
2. Nguyên nhân từ môi trường
Yếu tố môi trường là nguyên nhân hàng đầu gây khô da cho trẻ. Làn da của trẻ nhỏ nhạy cảm hơn rất nhiều với nhiệt độ và độ ẩm so với người lớn. Do khả năng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể chưa phát triển hoàn toàn.
Thời tiết khô lạnh, đặc biệt vào mùa đông, làm không khí thiếu độ ẩm. Không khí lạnh không giữ được hơi nước, khiến da bé dễ bị mất độ ẩm tự nhiên. Khi độ ẩm từ da bé bay hơi nhanh, da bé bị khô sần ngứa. Điều này thường gặp ở những vùng có mùa đông lạnh và khô, hoặc khi bé ra ngoài vào ngày có gió lạnh.
Ngược lại, khi bé ở trong phòng có điều hòa hoặc lò sưởi, đặc biệt là trong thời gian dài, không khí trong phòng thường khô. Điều này dẫn đến việc da bé nhanh chóng mất đi độ ẩm, gây ra tình trạng khô sần. Phòng điều hòa cũng có thể làm da ngứa ngáy và trở nên nhạy cảm hơn, nhất là khi bé đã có làn da khô hoặc dễ bị kích ứng.
3. Thiếu độ ẩm tự nhiên
Trong những năm đầu đời, làn da của bé chưa hoàn thiện về chức năng sản xuất dầu tự nhiên để giữ ẩm. Khi da thiếu dầu, độ ẩm trên bề mặt da sẽ bay hơi nhanh hơn, dẫn đến tình trạng khô sần. Đặc biệt, việc không bôi dưỡng ẩm thường xuyên hoặc dùng sản phẩm dưỡng không phù hợp có thể làm tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
4. Các sản phẩm chăm sóc không phù hợp
Da bé rất nhạy cảm và dễ bị khô sần khi sử dụng các sản phẩm chăm sóc không phù hợp. Các loại sữa tắm, dầu gội chứa hóa chất mạnh như hương liệu, chất bảo quản, hay các thành phần tẩy rửa mạnh có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da của bé. Khi lớp dầu này bị loại bỏ, da bé dễ mất nước, dẫn đến tình trạng khô sần và có thể gây ngứa, kích ứng.
Ngoài ra, một số sản phẩm có độ pH không phù hợp với da trẻ nhỏ sẽ làm ảnh hưởng đến cân bằng pH tự nhiên, khiến da dễ bị tổn thương hơn trước các yếu tố bên ngoài. Sử dụng thường xuyên các sản phẩm như vậy không chỉ khiến da khô mà còn tăng nguy cơ viêm da, mẩn đỏ, đặc biệt với những bé có làn da vốn đã nhạy cảm. Để bảo vệ da bé, nên lựa chọn các sản phẩm chăm sóc dịu nhẹ, không chứa hương liệu và có thành phần tự nhiên, đảm bảo độ an toàn cho làn da mỏng manh của trẻ.
5. Yếu tố di truyền và cơ địa
Da bé bị khô sần có thể bắt nguồn từ yếu tố di truyền, đặc biệt nếu trong gia đình có người mắc các vấn đề da khô hoặc các bệnh về da như chàm (eczema), viêm da dị ứng. Những bé thừa hưởng gen từ bố mẹ có da khô thường thiếu lớp lipid bảo vệ tự nhiên, dẫn đến tình trạng mất nước nhanh chóng, khiến da dễ bị khô sần và nhạy cảm hơn với các tác nhân bên ngoài.
Ngoài ra, các vấn đề về hệ miễn dịch trên da có thể di truyền, làm cho làn da của bé yếu hơn trong việc bảo vệ khỏi vi khuẩn và tác nhân gây kích ứng. Vì vậy, với các bé có yếu tố di truyền, cần đặc biệt chú trọng dưỡng ẩm, chăm sóc nhẹ nhàng và tránh các tác nhân gây kích ứng để bảo vệ làn da của bé tốt hơn.
6. Thói quen vệ sinh hàng ngày
Thói quen vệ sinh hàng ngày không phù hợp là một trong những nguyên nhân khiến da bé bị khô sần. Tắm nước quá nóng hoặc tắm quá lâu có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da, khiến da bé dễ mất độ ẩm và trở nên khô ráp. Việc sử dụng xà phòng hoặc sữa tắm có chứa hóa chất mạnh, hương liệu và chất tạo bọt cũng làm da bé bị khô sần đỏ, kích ứng da.
Ngoài ra, không dưỡng ẩm sau khi tắm là một thói quen nhiều người bỏ qua, khiến da bé dễ bị mất nước nhanh chóng. Việc chà xát da mạnh hoặc sử dụng khăn thô ráp cũng có thể làm da bị tổn thương và khô. Để bảo vệ da bé, cần dùng nước ấm vừa phải, sản phẩm chăm sóc dịu nhẹ và dưỡng ẩm ngay sau khi tắm để duy trì độ mềm mại cho làn da nhạy cảm của bé.
Nguyên nhân khiến da bé bị khô sần
7. Thiếu dinh dưỡng
Thiếu dinh dưỡng là một nguyên nhân quan trọng khiến da bé bị khô sần. Da cần các dưỡng chất thiết yếu như vitamin A, C, E và các axit béo omega-3 để duy trì độ ẩm, độ đàn hồi và khả năng phục hồi tự nhiên. Khi thiếu hụt các vitamin và khoáng chất này, da bé dễ mất nước, trở nên khô ráp và kém mềm mại.
Đặc biệt, thiếu omega-3 làm da mất đi lớp lipid tự nhiên bảo vệ, khiến da không thể giữ ẩm lâu và dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường. Ngoài ra, vitamin C và E là các chất chống oxy hóa quan trọng giúp bảo vệ da khỏi tác nhân gây hại, ngăn ngừa tình trạng khô sần. Để cải thiện làn da bé, cần đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng qua chế độ ăn uống và, khi cần thiết, thông qua các loại thực phẩm chức năng an toàn cho trẻ.
8. Tác động từ nước máy chứa hóa chất
Nước máy chứa hóa chất như clo và các chất khử trùng khác là một nguyên nhân gây khô sần cho làn da nhạy cảm của bé. Clo trong nước máy có tính tẩy rửa mạnh, dễ làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da, khiến da bé dễ mất nước và trở nên khô ráp.
Khi tắm hoặc rửa mặt bằng nước máy thường xuyên mà không có biện pháp bảo vệ, làn da bé sẽ dần trở nên khô hơn và dễ bị kích ứng. Đặc biệt, da của trẻ nhỏ rất mỏng manh nên dễ phản ứng với các hóa chất, dẫn đến tình trạng mẩn đỏ và ngứa ngáy.
Để giảm thiểu tác động này, có thể dùng nước lọc hoặc nước đun sôi để nguội khi rửa mặt hoặc tắm cho bé, hoặc thoa một lớp dưỡng ẩm ngay sau khi tắm để bảo vệ và giữ ẩm cho làn da nhạy cảm của bé.
II – Da trẻ bị khô sần có nguy hiểm không?
Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể, không chỉ có chức năng bảo vệ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ và cảm giác. Khi làn da bị khô sần, các chức năng này có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng hơn.
1. Nguy cơ nhiễm trùng da
Khi da bé khô sần, hàng rào bảo vệ tự nhiên của da bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus và nấm xâm nhập vào cơ thể. Da bị khô và nứt nẻ dễ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, gây ra các bệnh lý da liễu như chàm, viêm da dị ứng, hoặc nhiễm trùng thứ phát.
Các vết nứt trên da không chỉ gây đau đớn mà còn tạo cơ hội cho vi khuẩn phát triển, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, đặc biệt ở những vùng nhạy cảm như khuỷu tay, đầu gối và mặt.
2. Tác động đến sức khỏe tâm lý
Da khô sần có thể làm bé cảm thấy khó chịu và ngứa ngáy, dẫn đến sự bất an và cáu kỉnh. Khi trẻ cảm thấy không thoải mái, điều này có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé, gây ra tình trạng mất ngủ và ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý. Trẻ em chưa biết cách diễn đạt cảm giác của mình, do đó, việc cảm thấy ngứa ngáy hoặc đau đớn có thể làm bé trở nên khó chịu và quấy khóc.
3. Sự phát triển và tăng trưởng bị ảnh hưởng
Sức khỏe của làn da có mối liên hệ mật thiết với sự phát triển và tăng trưởng của trẻ. Khi làn da bị khô sần, trẻ có thể cảm thấy không thoải mái trong các hoạt động hàng ngày, từ việc chơi đùa đến việc học tập. Nếu tình trạng khô da kéo dài, trẻ có thể không muốn tham gia các hoạt động ngoài trời, dẫn đến việc giảm sự phát triển thể chất và xã hội.
4. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Da khô sần không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động đến chất lượng cuộc sống của trẻ. Các vấn đề về da có thể làm trẻ tự ti khi giao tiếp với bạn bè, dẫn đến việc trẻ ngại ngùng hoặc không muốn tham gia các hoạt động xã hội. Điều này có thể tạo ra một vòng luẩn quẩn, khiến trẻ cảm thấy cô đơn và không hòa nhập.
Da trẻ bị khô sần có nguy hiểm không?
5. Khó khăn trong việc điều trị
Khi da bé bị khô sần, việc điều trị có thể trở nên phức tạp. Nếu không được chăm sóc đúng cách, tình trạng khô da có thể tiến triển thành các bệnh lý mãn tính như eczema. Việc điều trị các bệnh lý này thường tốn nhiều thời gian và đòi hỏi sự kiên nhẫn, cả từ phía phụ huynh và trẻ.
Các phương pháp điều trị có thể bao gồm việc sử dụng thuốc bôi, thuốc uống và liệu pháp ánh sáng, điều này không chỉ tốn kém mà còn có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
6. Suy giảm chức năng miễn dịch
Da khô và tổn thương có thể làm suy yếu chức năng miễn dịch của trẻ. Khi hàng rào bảo vệ da bị ảnh hưởng, cơ thể trẻ sẽ dễ bị nhiễm trùng hơn. Việc này không chỉ khiến trẻ dễ bị các bệnh thông thường mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng hơn.
III – Cách xử trí khi da bé bị khô sần
Khi da bé bị khô sần, việc xử trí kịp thời và đúng cách rất quan trọng để giúp cải thiện tình trạng da và tránh các vấn đề nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số biện pháp cụ thể và hữu ích mà phụ huynh có thể thực hiện:
1. Lựa chọn sản phẩm tắm phù hợp
Sử dụng sản phẩm tắm dịu nhẹ, không chứa xà phòng hoặc hóa chất mạnh như các chất làm sạch gốc sulfate giúp bảo vệ lớp dầu tự nhiên trên da bé. Tránh tắm cho bé bằng nước nóng, vì nước nóng sẽ làm mất đi độ ẩm và khiến da càng khô hơn. Nên dùng nước ấm và tắm nhanh chóng, chỉ từ 5-10 phút.
2. Dưỡng ẩm đúng cách
Dưỡng ẩm là bước quan trọng nhất trong việc chăm sóc da khô sần của bé. Phụ huynh nên sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm chuyên biệt cho trẻ em, có chứa thành phần tự nhiên và không chứa hương liệu hay hóa chất độc hại.
Nên thoa dưỡng ẩm ngay sau khi tắm để khóa ẩm cho da, khi da vẫn còn ẩm. Bên cạnh đó, cần bôi lại dưỡng ẩm nhiều lần trong ngày, đặc biệt là vào mùa đông hoặc khi thời tiết hanh khô.
Nếu mẹ vẫn băn khoăn về việc lựa chọn sản phẩm tắm gội và dưỡng ẩm cho bé khi hiện tại trên thị trường có quá nhiều sản phẩm, mẹ có thể tham khảo bộ đôi chăm sóc da của nhà Yoosun Rau má với sữa dưỡng ẩm cho bé và gel tắm gội thảo dược. Bộ đôi tắm gội và dưỡng ẩm được thiết kế riêng dành cho làn da nhạy cảm của bé, với công thức an toàn, lành tính cùng thành phần chính là chiết xuất Rau má đến từ thương hiệu đã có mặt hơn 20 năm trên thị trường Yoosun Rau má.
Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má có dạng bào chế lotion, thấm nhanh, không gây bết dính da bé, với 95% thành phần có nguồn gốc từ thiên nhiên, cung cấp độ ẩm tối ưu cho da bé suốt ngày dài.
Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má thì được thiết kế với công thức 5 KHÔNG, không sử dụng các chất tẩy rửa mạnh mà thay thế bằng chất diện hoạt gốc thực vật nên giúp làm sạch nhẹ nhàng, không gây khô da bé, kết hợp cùng sữa dưỡng ẩm giúp chăm sóc toàn diện làn da khô sần của bé.
Sữa dưỡng ẩm cho bé và gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má
3. Tắm đúng cách
Việc tắm cho bé cần được thực hiện một cách nhẹ nhàng. Tránh chà xát mạnh vào da bé bằng khăn tắm hay bông tắm. Thay vào đó, nên vỗ nhẹ hoặc xoa nhẹ nhàng để giữ lại độ ẩm trên da. Sau khi tắm, cần lau khô cho bé bằng khăn mềm và ẩm, rồi ngay lập tức thoa kem dưỡng ẩm.
4. Bảo vệ da khỏi tác động bên ngoài
Các tác động bên ngoài như không khí khô, ánh nắng mặt trời và ô nhiễm có thể làm tình trạng da bé thêm tồi tệ. Khi ra ngoài, nên cho bé mặc quần áo bảo vệ, đặc biệt là ở những khu vực nhạy cảm như mặt và tay. Sử dụng kem chống nắng an toàn cho trẻ em để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Ngoài ra, nếu ở trong môi trường điều hòa, nên sử dụng máy tạo độ ẩm để giữ cho không khí trong phòng không quá khô.
5. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp cải thiện tình trạng da từ bên trong. Cần đảm bảo bé nhận đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu, như vitamin A, C, E, omega-3 và các khoáng chất như kẽm. Những thực phẩm như cá hồi, hạt chia, quả bơ, trái cây và rau xanh là những lựa chọn tốt cho sức khỏe làn da. Ngoài ra, cần đảm bảo bé uống đủ nước để giữ ẩm cho cơ thể.
6. Theo dõi tình trạng da
Nếu tình trạng da bé không cải thiện sau khi thực hiện các biện pháp trên, hoặc nếu xuất hiện các triệu chứng như đỏ, ngứa, hoặc có vết nứt sâu, phụ huynh nên đưa bé đến bác sĩ da liễu. Chuyên gia có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng.
7. Tránh gãi hoặc cọ xát da
Khi da bé bị khô sần, trẻ thường có cảm giác ngứa ngáy và có thể cọ xát hoặc gãi. Tuy nhiên, điều này sẽ chỉ làm tình trạng khô da trở nên nghiêm trọng hơn. Nên khuyến khích bé không gãi và nếu cần thiết, có thể sử dụng găng tay mềm hoặc vớ để hạn chế việc bé tự cào xước da.
8. Chú ý đến các yếu tố di truyền
Nếu trong gia đình có tiền sử về các vấn đề da như eczema hoặc viêm da dị ứng, cần chú ý hơn đến tình trạng da của bé. Phụ huynh nên thường xuyên kiểm tra và theo dõi để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.
9. Tham khảo ý kiến bác sĩ
Cuối cùng, nếu tình trạng da bé khô sần, ngứa, mẩn đỏ kéo dài hoặc không có dấu hiệu cải thiện, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là cần thiết. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi hoặc điều trị phù hợp với tình trạng da của bé. Không tự ý sử dụng thuốc hay sản phẩm điều trị không rõ nguồn gốc, vì có thể gây hại cho làn da nhạy cảm của trẻ.
Trên đây là một số nguyên nhân và cách xử trí khi da bé bị khô sần. Nếu còn có thắc mắc về vấn đề da bé bị khô sần hoặc có câu hỏi về bộ đôi sữa dưỡng ẩm cho bé và gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má. Mẹ vui lòng liên hệ hotline 1800 1125 hoặc liên hệ trực tiếp Đại Bắc Care để được tư vấn bởi những dược sĩ lành nghề.
Tham khảo thêm:
