Thời điểm giao mùa, trẻ nhỏ thường dễ bị cảm lạnh, ho, sổ mũi do sức đề kháng còn non yếu. Trong dân gian, nhiều cha mẹ truyền tai nhau cách tắm nước cốt gừng cho bé để giúp cơ thể ấm áp, hỗ trợ lưu thông máu và giảm nguy cơ nhiễm lạnh. Vậy cách làm nước cốt gừng tắm cho bé như thế là đúng và an toàn? Bài viết dưới đây của Daibaccare sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước thực hiện, đồng thời đưa ra những lưu ý quan trọng để cha mẹ yên tâm áp dụng cho con trong mùa thời tiết thất thường.
Lợi ích của nước cốt gừng tắm cho bé
Lợi ích của nước cốt gừng tắm cho bé không chỉ nằm ở việc giúp giữ ấm cơ thể mà còn được nhiều cha mẹ tin tưởng như một phương pháp dân gian hỗ trợ phòng ngừa cảm lạnh, ho hay sổ mũi khi thời tiết thay đổi. Cụ thể, nước cốt gừng mang đến nhiều lợi ích:
Gừng giúp giữ ấm – thư giãn
Gừng chứa các hợp chất như gingerol và shogaol có khả năng kích thích tuần hoàn máu và các thụ thể nhiệt, từ đó tạo cảm giác ấm áp và hỗ trợ thư giãn cơ thể. Một số nghiên cứu lâm sàng cho thấy gừng thoa ngoài giúp giảm đau và cứng khớp, mang lại cảm giác dễ chịu, thư giãn cơ bắp . Chính nhờ đặc tính này mà dân gian thường sử dụng nước gừng để giữ ấm và thư giãn trong thời tiết lạnh hoặc giao mùa
Giúp bé thư giãn, ngủ ngon hơn
Mùi gừng có hương cay ấm đặc trưng, khi bốc hơi trong nước ấm sẽ tạo cảm giác dễ chịu, giúp tinh thần thư giãn. Trong liệu pháp hương (aromatherapy), gừng thường được sử dụng như một mùi hương mang lại cảm giác ấm áp, an thần nhẹ và giảm căng thẳng thần kinh.
Một số nghiên cứu cho thấy tinh dầu gừng có thể giúp giảm lo âu và cải thiện chất lượng giấc ngủ nhờ tác động lên hệ thần kinh trung ương và hệ thống dẫn truyền thần kinh GABA.
Hỗ trợ giảm căng cứng cơ nhẹ
Một số nghiên cứu cho thấy gừng có thể giảm đau và cứng cơ khớp tích cực. Điển hình là nghiên cứu có tên “The Effect of Ginger Therapy On Symptoms of Osteoarthritis: An Open Pilot Study” — được trình bày tại Hội nghị thường niên ACR/ARHP năm 2012 (2012 ACR/ARHP Annual Meeting) bởi Tessa Therkleson từ Edith Cowan University, Perth, Australia cho biết, sử dụng nén gừng (ginger compress) giảm đáng kể các triệu chứng: đau, mệt mỏi, mức độ ảnh hưởng tổng thể và cải thiện chức năng vận động so với trước khi sử dụng.
Cách làm nước cốt gừng tắm cho bé
Nước cốt gừng sẽ phù hợp với những bé từ trên 4–6 tuần tuổi, da bình thường, không có viêm da/eczema/nổi mẩn đang hoạt động. Còn đối với trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi hoặc trẻ có bệnh lý về da, cha mẹ chỉ nên tắm nước ấm thuần theo khuyến nghị của NHS (Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh)
Chuẩn bị
- Gừng tươi 50–70 g (1–2 củ vừa).
- Nước sạch 1,5–2 lít.
- Nồi/ấm đun, rây lọc hoặc khăn xô.
- Chậu tắm riêng cho bé.
Thực hiện (15–20 phút)
- Rửa & sơ chế gừng: Chà rửa kỹ, có thể cạo vỏ mỏng; thái lát mỏng hoặc giã dập (không xay nhuyễn vì khó lọc).
- Đun chiết: Cho gừng cùng 1,5–2 lít nước sạch, đun sôi 5–10 phút để hoạt chất từ gừng tan ra nước.
- Lọc: Dùng rây/khăn xô lọc bỏ bã, giữ nước cốt gừng trong (không để vụn gừng nổi trong chậu tắm).
- Pha loãng & kiểm tra nhiệt độ: Pha nước cốt gừng vào chậu nước ấm (~37–38°C). Tỷ lệ gợi ý an toàn: 200–300ml nước cốt/8–10 lít nước tắm. Tips cho mẹ là có thể ngửi, mùi gừng thoang thoảng là đủ độ gừng và nước lý tưởng để tắm cho bé.
Tắm cho bé
- Rửa mặt bằng nước ấm thuần.
- Tắm toàn thân nhanh 5–7 phút với nước gừng pha loãng; tránh để nước gừng dây vào mắt/miệng.
- Tráng lại bằng nước ấm thuần (tùy tình trạng da bé).
Lau khô & ủ ấm: Thấm khô, mặc đồ thoáng, giữ ấm sau tắm.
Lưu ý:
- Việc đun sôi + lọc giúp loại tạp chất/vi sinh vật và giảm nguy cơ kích ứng cơ học (kích ứng da do da trẻ nhạy cảm) từ bã gừng.
- Khuyến cáo “nước ấm thuần cho trẻ sơ sinh” từ NHS là chuẩn; nếu ba mẹ chọn tắm cho bé bằng nước cốt gừng, hãy coi đây là “biến thể nhẹ” của tắm nước ấm, không thay thế cách tắm và chăm sóc da tiêu chuẩn.
Lưu ý khi làm nước cốt gừng tắm cho bé
Mặc dù nước cốt gừng tắm cho bé mang đến nhiều lợi ích cho sức khoẻ, nhưng cha mẹ cũng cần lưu ý những điểm sau đây để quá trình tắm cho bé hiệu quả, ngừa những tác dụng phụ có thể xảy ra:
- Ưu tiên an toàn da em bé: Da trẻ rất mỏng và nhạy cảm, hàng rào bảo vệ chưa hoàn thiện, nên cần tránh dung dịch đậm đặc, tinh dầu cô đặc, và không thêm muối/thuốc/các mẹo hoặc “bài thuốc” chưa có kiểm chứng
- Không tắm gừng khi: Bé <4–6 tuần tuổi; đang viêm da, chàm/eczema, trầy xước, sốt, tiêu chảy; có tiền sử dị ứng với gừng hoặc gia vị họ Zingiberaceae. (Trong các trường hợp này, dùng nước ấm thuần và hỏi ý kiến bác sĩ.)
- Tần suất & thời lượng: 1–2 lần/tuần, 5–7 phút là đủ, bởi nếu lạm dụng có thể khiến da bé bị khô/kích ứng.
- Test thử 24 giờ: Nhỏ vài giọt nước gừng pha loãng lên vùng da nhỏ (mặt trong cẳng tay) 10–15 phút, lau khô. Nếu không đỏ rát/ban mề đay sau 24 giờ mới áp dụng toàn thân (thực hành an toàn chung với chế phẩm thảo dược).
- Không thay thế điều trị y khoa: Gừng có dữ liệu kháng viêm/giảm đau ở người lớn, song không có thử nghiệm lâm sàng cho “tắm gừng trị cảm/ho/viêm da cho trẻ”. Vậy nên, khi bé sốt, ho, thở nhanh, phát ban lan rộng, cần đưa trẻ tới khám bác sĩ hoặc chuyên gia y tế càng sớm càng tốt
- Kết hợp sữa tắm: Nếu dùng sữa tắm/bath oil cho bé, ba mẹ nên chọn loại “unperfumed” (không hương liệu), dành cho baby, pH dịu nhẹ như khuyến nghị của NHS; không tự pha tinh dầu gừng cô đặc vào chậu tắm của trẻ.
Lời kết
Cách làm nước cốt gừng tắm cho bé là một phương pháp dân gian được nhiều cha mẹ áp dụng với mong muốn giữ ấm và giúp con thư giãn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nước ấm thuần vẫn là lựa chọn an toàn nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu bạn muốn thử tắm gừng cho bé, hãy tuân thủ cách làm đúng, pha loãng vừa đủ và luôn theo dõi phản ứng của da trẻ. Quan trọng nhất, đây chỉ là biện pháp hỗ trợ, không thay thế cho điều trị y tế. Khi bé có dấu hiệu bất thường, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời.
